กว่าจะเป็น...คุณแม่
 ผู้ป่วย คุณหมอคะ ดิฉันแต่งงานมา 1 ปี ไม่เคยคุมกำเนิด เดือนนี้ประจำเดือนเลยมา 3 วันแล้ว อยากทราบว่าตั้งครรภ์หรือเปล่า?
 คุณหมอ ปกติประจำเดือนคุณมาตรงกำหนดทุกเดือนไหม? ขณะนี้มีอาการคลื่นไส้ เวียนหัว เจ็บเต้านมบ้าง ไหมคะ?
 ผู้ป่วย ประจำเดือนมาตรงกำหนดทุกเดือน เร็วกว่าไม่เกิน 7 วันอาการที่คุณหมอถาม ยังไม่ชัดเจน ดิฉันไม่แน่ใจค่ะ
 คุณหมอ ถ้าอย่างนั้นใจเย็น ๆ อาทิตย์หน้าคุณนำปัสสาวะตอนเช้า มาตรวจจะบอกได้แน่นอนกว่าค่ะ
 
หนึ่งสัปดาห์ต่อมา...
 ผู้ป่วย คุณหมอคะ ผลการตรวจปัสสาวะเป็นอย่างไรบ้างคะ ดิฉันตื่นเต้นจัง เพราะยังไม่เคยมีลูกมาก่อน
 คุณหมอ หมอขอแสดงความยินดีกับคุณด้วย คุณกำลังจะมีลูก
 ผู้ป่วย แล้วอย่างนี้เท่ากับดิฉันตั้งครรภ์กี่เดือนคะ? ประเดือนครั้งสุดทัายดิฉันวันที่ 7 เมษายนค่ะ
 คุณหมอ วันที่ 16 พ.ค. ก็เท่ากับท้อง 1 เดือนกับอีก 9 วัน
 ผู้ป่วย แล้วคะเนกำหนดคลอดล่ะคะ ประมาณวันที่เท่าไรคะ?
 คุณหมอ ประมาณ 14 มกราคม ปีหน้าค่ะ คือ คุณนับจากประจำเดือนครั้งสุดท้ายไป 9 เดือน แล้วบวกอีก 7 วัน
 ผู้ป่วย ดิฉันควรฝากครรภ์เมื่อไหร่ดี แล้วควรจะปฏิบัติตัวอย่างไรบ้าง?
 คุณหมอ ฝากเดือนนี้เลยก็ได้ค่ะ หรืออย่างช้าไม่ควรเกิน 4 เดือนเพราะโรคบางอย่างเช่น ซิฟิลิส จะผ่านไปถึงเด็กได้
ต้องรีบรักษาเสียก่อน การปฏิบัติตัวของหญิ่งตั้งครรภ์ โดยละเอียด หมอจะแจกเป็น เอกสารให้อีกที เมื่อคุณมาฝากครรภ์ แต่วันนี้จะกล่าวย่อ ๆ ให้ฟังดังนี้นะคะ
1. เกี่ยวกับรับประทานอาหาร คุณควรรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ โดยเฉพาะจำพวก โปรตีน ได้แก่  เนื้อสัตว์, นม, ไข่,
ตับ และถั่วต่าง ๆ รวมถึงอาหารจำพวก ผัก ผลไม้ ซึ่งนอกจากจะ ช่วยเพิ่มวิตามิน และเกลือแร่แล้ว ยังช่วยไม่ให้ท้องผูกอีกด้วย สำหรับอาหารจำพวก แป้งและ ไขมัน คุณไม่จำเป็นต้องรับประทานมาก เพราะจะทำให้น้ำหนักตัวเพิ่มมากเกินความจำเป็น อาจทำให้เกิดโรคแทรกซ้อนและตลอดยาก
2. การพักผ่อนและการออกกำลังกาย ควรนอนพักผ่อนอย่างน้อยวันละ 8 ชม. การเดินเล่นหรือ ทำงานบ้านเป็นการออกกำลังกายที่ดีมาก
3. สุขภาพฟัน คุณควรไปพบทันตแพทย์ เพื่อตรวจสุขภาพฟันด้วย การอุดฟันหรือถอนฟัน แล้ว แต่ทันตแพทย์จะเห็นสมควร
4. การรักษาความสะอาดของร่างกาย แต่เต้านมคุณควรสวมเสื้อผ้าที่สะอาดไม่รัดแน่นจะเกิดไป อาบน้ำ อย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง
ถ้ามีน้ำใส ๆ ออกจากหัวนม ควรล้างออกด้วยน้ำ หรือสบู่อย่าง อ่อนทุกครั้งที่อาบน้ำ
สำหรับท่านที่หัวนมสั้นหรือบอดควรดึงหัวนมทุกวัน เพื่อช่วย ให้หัวนมยาว ขึ้นสะดวกในการให้นมบุตรต่อไป
5. ถ้าไม่สบาย ควรมาพบแพทย์นะคะ ไม่ควรซื้อยารับประทานเอง
6. ไม่ควรรับประทานอาหารรสจัด กาแฟดื่มได้บ้าง แต่ไม่ควรสูบบุหรี่ เพราะอาจทำให้ลูกออกมา น้ำหนัก ตัวน้อย
หรือมีปัญหาอื่น ๆ ตามมาได้
7. ไม่ควรออกกำลังกายอย่างหักโหมหรือทำงานหนัก จนทำให้คุณรู้สึกอ่อนเพลียมากเกินไป
 ผู้ป่วย ขอบพระคุณ คุณหมอมากค่ะ ที่กรุณาอธิบายให้ฟัง
เอ้อ...คุณหมอคะ “มาฝากท้อง” เนี่ยะ เขาทำอย่างไรกันบ้างคะ?
 คุณหมอ ฝากท้องครั้งแรก เจ้าหน้าที่จะชั่งน้ำหนัก, วัดส่วนสูง, วัดความดันโลหิต และพาคุณไปตรวจ ปัสสาวะ ตรวจเลือด
ตามแพทย์สั่ง   แพทย์จะซักประวัติเกี่ยวกับการขาดระดู อาการแพ้ท้องประวัติการเจ็บป่วยในครอบครัว รวมถึงประวัติการคลอด
ในครั้งก่อน ๆ (สำหรับท้องหลัง) และประ วัติการแพ้ยาต่าง ๆ ถ้ามีคุณจะได้รับการตรวจร่างกายอย่างละเอียด,
ตรวจครรภ์อาจตรวจภายใน ด้วย ถ้าแพทย์เห็นว่าจำเป็น และนัดหมายคุณมาตรวจครั้งต่อๆ ไป เดือนละครั้ง และถี่ขึ้นเรื่อย จนถึงสัปดาห์ละครั้งในเดือนสุดท้าย
 ผู้ป่วย ขอบคุณค่ะ เดือนหน้าดิฉันจะมาพบคุณหมอใหม่นะคะ

ผู้ป่วยมาตรวจอีก 2 ครั้ง
 

 2 เดือนต่อมา
 ผู้ป่วย คุณหมอคะ ท้อง 4 เดือนแล้ว ทำไม่เด็กไม่ดิ้นคะ ดิฉันไม่สบายใจ เพื่อนที่ทำงานเขาบอก 3 เดือน ลูก เขาก็ดิ้นแล้ว
แต่เขาท้อง 4 คะ
 คุณหมอ อ๋อ...ไม่ต้องตกใจค่ะ ท้องแรกจะรู้สึกเด็กดิ้นช้าหน่อย อย่างเร็วเมื่อครรภ์ 5 เดือน บางคน 5 เดือน ครึ่ง
 จึงรู้สึกค่ะ
เข้าเดือนที่ 7
 ผู้ป่วย คุณหมอ ลูกดิ้นแรงจัง บางคืนนอนไม่หลับเลยค่ะ ทำไมชอบโก่งตัวทางขวาคะ? และทำไม่ตรงนี้ (ชี้ที่ยอดอก) แข็งคะ
 คุณหมอ ค่ะ เป็นปกติของเด็ก 7 เดือน คุณจะรู้สึกว่าเขาดิ้นมากหน่อยเพราะบริเวณน้ำคร่ำยังเยอะอยู่  เมื่อเทียบกับตัวเด็ก
ซึ่งขณะนี้ก็  ประมาณ 1 - 1.5 ก.ก. การโก่งตัวทางขวาหรือทางซ้ายไม่มีความสำคัญ อะไรหรอกค่ะ เด็กสามารถหันหน้า หันหลัง
ไปทางด้านขวาหรือซ้ายก็ได้ ตรงที่คุณคลำได้แข็ง ๆ นี้ ก็คือ ศรีษะเด็กยังไม่กลับหัวลงค่ะ หมอหวังว่าเมื่อ 37 สัปดาห์ไปแล้ว เขาจะกลับลงมาเองได้
 ผู้ป่วย รับประทานอาหารไม่ค่อยได้เลยค่ะ จุกแน่นบริเวณยอดอก ท้องอืดมาก
 คุณหมอ หมอขอแนะนำให้คุณรับประทานเพียงเกือบอื่ม แต่รับประทานให้บ่อยขึ้น และอย่ารับประทานอาหารมันๆหรือ
อาหารย่อยยากก็แล้วกันนะคะ  ที่จุกแน่น เนื่องจากมดลูกโตขึ้นมาก มีผลให้ไป ดันกระเพาะอาหารและลำไส้
หมอจะให้ยาช่วยย่อย และลดอาการจุกเสียดไปรับประทานหน่อยนะคะ อ้อ...เกือบลืม ถ้า คุณมีอาการต่อไปนี้
ควรจะมาพบแพทย์ก่อนวันนัด เพื่อตรวจเป็นกรณีพิเศษ เช่น
- ปวดศรีษะวิงเวียนบ่อย ๆ
- น้ำหนักเพิ่มเร็ว จนมีการบวมที่หน้าและมือ
- เป็นไข้หรือหนาวสั่น
- เด็กไม่ค่อยดิ้น
- ปัสสาวะแสบและบ่อยเกินไป
- มีเลือดออก หรือมีตกขาว มีกลิ่นและคัน
เข้าเดือนที่ 8 - 9
 ผู้ป่วย คุณหมอคะ ทำไม่เท้าบวม ๆ ยุบ ๆ มา 2 สัปดาห์ค่ะ เท้า 2 ข้าไม่บวม พอสาย ๆ บ่าย ๆ จะบวม และทำไมกลางคืน
ต้องลุกมาปัสสาวะ คืนละ 2 - 3 หนคะ
 คุณหมอ พบคนท้องเท้าบวมได้บ่อย ๆ เพราะเลือดดำไหลกลับเข้าหัวใจไม่สะดวก เนื่องจากมีมดลูกที่ขยายใหญ่ขวางทางอยู่
เวลานอนหมอแนะนำให้ ยกเท้าสูง จากพื้นเตียงเล็กน้อยนะคะใช้หมอนหรือผ้าห่ม หนุนไว้ก็ได้ และการปัสสาวะบ่อยก็คงเป็นเพราะ
ศีรษะเด็กมากดกระเพาะปัสสาวะน่ะค่ะ
2 สัปดาห์ก่อนกำหนด
 ผู้ป่วย คุณหมอคะ คุณหมอคิดว่า ดิฉันจะคลอดเองได้ไหมคะ ดิฉันไม่อยากคลอดเองค่ะ กลัวเจ็บ คุณหมอผ่าให้เลยได้ไหมคะ?
 คุณหมอ เดี๋ยวขอดูรายงานก่อนค่ะ คุณสูง 160 ซม. และเท่าที่เคยตรวจภายในไว้ เชิงกรานคุณไม่แคบนะ เทียบกับน้ำหนักเด็ก
ขณะนี้หมอว่าไม่เกิน 3.5 ก.ก. ไม่น่ามีปัญหานะคะ เจ็บแผลที่เย็บ 2 - 3 วัน ก็หาย เจ็บแผลผ่าคลอด 7 วันเชียวนะคะ การเจ็บท้องคลอดก็ไม่น่ากลัวหรอกค่ะ เรามียาแก้ปวด ฉีดเข้ากล้ามเข้าเส้น และเข้าไขสันหลัง การผ่าตัดท้องหลังคลอด ต้องเสี่ยงเหมือนกันค่ะ เสี่ยงต่อการตกเลือด การดมยาสลบ การติด เชื้อ และแผลผ่าตัดไม่ติด เป็นตัน
นอกจากนี้ ยังเสียค่าใช้จ่ายมากกว่า และต้องอยู่ในโรงพยาบาลนานวันกว่า สัปดาห์หน้า คุณมาให้หมอตรวจอีกนะคะ หมอจะตรวจดูสภาพปากมดลูกว่า พร้อมหรือยังจะ คลอดตามกำหนดไหม คุณจะได้เตรียมแพ็คกระเป๋าไว้แต่เนิ่น ๆ แล้วหมอจะอธิบายให้ฟังว่า ลักษณะเจ็บท้องคลอดเป็นอย่างไร คุณควรปฏิบัติตัวอย่างไร เมื่อรู้สึกว่าจะเจ็บท้องคลอด
อ้อ... ถ้าคุณมีเลือดออกทางช่องคลอด หรือมีอาการปวดท้องอย่างมาก ไม่ทราบสาเหตุหรือ ถุงน้ำ คร่ำแตก มีน้ำเดินโดยไม่เจ็บท้อง หรือมีอาการปวดหัว ตามัว ถึงขั้นชัก ก็ให้มาโรงพยาบาลทันที เลยนะคะ