G-6-PD หรือ Glucose-6-Phosphate Dehydrogenase เป็นเอ็นซัยม์ชนิดหนึ่งที่อยู่ในเซลล์  ซึ่งเป็น
ส่วนสำคัญในขบวนการการใช้พลังงานและสร้างสารต่าง ๆ ในเซลล์ เช่น ขบวนการ Hexose monophosphate shunt
สารสำคัญที่ได้จากขบวนการนี้คือ NADPH ซึ่งใช้ในขบวนการกำจัดสารที่เป็นพิษต่อเซลล์ หรือสิ่งแปลกปลอมออกไป
เซลล์ที่มีความจำเป็นต้องพึ่งขบวนการนี้มาก ได้แก่  เม็ดเลือดแดงเนื่องจากไม่มีนิวเคลียสและ organelles อื่นๆ  ที่ทำหน้าที่
ทำลายสารพิษได้
 
โรคขาดเอ็นซัยม์ G-6-PD เป็นโรคทางพันธุกรรม เกิดจากความผิดปกติของยีนที่สร้างเอ็นซัยม์ดังกล่าว
ทำให้สร้างเอ็นซัยม์นี้ไม่ได้ ความสำคัญก็คือ เอ็นซัยม์นี้มีความสำคัญในการสร้างสาร Glutathione ซึ่งมีหน้าที่ทำลาย
oxidizing agents ต่าง ๆที่เกิดขึ้นจากยา หรือภาวะการติดเชื้อต่าง ๆ ให้หมดฤทธิ์ไป ความสำคัญของเอ็นซัยม์นี้อยู่ที่เม็ดเลือดแดง

สารหรือยาที่ทำให้เกิดเม็ดเลือดแดงแตกได้บ่อยได้แก่ ยารักษามาเลเรียบางชนิด, ยาซัลฟา,
ยาปฏิชีวนะบางชนิดและถั่วปากอ้า เป็นต้น (ดูรายละเอียดเพิ่มได้ที่นี่)   นอกจากนี้การติดเชื้อต่าง ๆ เช่นเป็นไข้หวัด
หลอดลมอักเสบ ก็ทำให้เกิดเม็ดเลือดแดงแตกได้ จึงจำเป็นต้องแจ้งให้แพทย์ทราบ และรักษา รวมทั้งเลี่ยงยาที่อาจทำให้
เกิดอาการได้

อาการที่เกิดขึ้นเมื่อได้ยาพวกนี้
ผู้ป่วยจะซีดลงทันทีเนื่องจากเม็ดเลือดแดงแตกในหลอดเลือด จะสังเกตเห็นปัสสาวะเป็นสีดำหรือสีโคล่า
เนื่องจากฮีโมโกลบินใน เม็ดเลือดแดงถูกกรองออกมากับไต ซึ่งจำเป็นต้องนำส่ง รพ.เพื่อให้การรักษาประคับประคองทันที
อันตรายที่เกิดขึ้นเมื่อมีเม็ดเลือดแดงแตกเฉียบพลัน (Hemolytic crisis) เช่นนี้คือ ภาวะไตวาย  เนื่องจากไตขาดเลือด
เฉียบพลันเพราะขาดเม็ดเลือดแดงที่นำออกซิเจนมาหล่อเสี้ยง(เม็ดเลือดแดงแตกหมด) และยังได้รับฮีโมโกลบินปริมาณมาก
ซึ่งเป็นพิษต่อไตโดยตรง
 
การรักษา
การรักษาเป็นการรักษาประคับประคอง เช่น การให้เลือด,การให้น้ำที่เพียงพอเพื่อป้องกันไตวาย
ส่วนการแตกของเม็ดเลือดแดงจะหยุดได้เอง

 การปฏิบัติตัว
1. แจ้งให้แพทย์ทราบเสมอว่าเป็นโรคนี้
2. เมื่อเกิดอาการไม่สบาย ควรปรึกษาแพทย์ ไม่ซื้อยากินเอง
3. เมื่อเกิดภาวะเม็ดเลือดแดงแตก ควรเข้าโรงพยาบาลเพื่อให้การรักษาทันที
4. หลีกเลี่ยงยาหรือสารที่อาจทำให้เกิดอาการ
5. เมื่อจะมีบุตร ควรได้รับคำแนะนำจาแพทย์ เรื่องการถ่ายทอดไปยังลูกเพื่อประโยชน์ในการตัดสินใจวางแผนครอบครัว
 
โดย นพ.มานพ  พิทักษ์ภากร  อายุรแพทย์